Bí Quyết Chống Lúa Đổ Ngã Từ GS. TS. Nguyễn Bảo Vệ: Hiểu Rõ 3 Nhóm Nguyên Nhân Gốc Rễ

Hiện tượng lúa đổ ngã luôn là một “nỗi ám ảnh”, không chỉ xảy ra trong vụ Hè Thu mưa bão mà còn xuất hiện ngay cả trong vụ Đông Xuân, gây thiệt hại nặng nề đến năng suất và công sức thu hoạch. Để giúp bà con có cái nhìn toàn diện và khoa học về vấn đề này, chuyên gia nông nghiệp hàng đầu, GS. TS. Nguyễn Bảo Vệ, đã chỉ ra 3 nhóm nguyên nhân chính. Hãy cùng tìm hiểu để có biện pháp khắc phục hiệu quả nhất cho ruộng nhà mình.

Nhóm 1: Khi “Trời, Đất, Nước” Không Thuận Lòng Người (Do Điều Kiện Tự Nhiên)

Theo GS. TS. Nguyễn Bảo Vệ, nhóm nguyên nhân đầu tiên đến từ các yếu tố tự nhiên mà chúng ta thường gọi một cách dân dã là “Thiên – Địa – Thủy”.

  • 1. Do Đất (Ông Địa):

    • Vấn đề: Đất canh tác mềm, nhão hoặc có tầng canh tác quá mỏng.

    • Lý giải: Bộ rễ không có điểm tựa vững chắc để bám vào, giống như xây nhà trên nền đất yếu. Khi cây lúa bước vào giai đoạn trổ bông, mang những bông lúa trĩu nặng, toàn bộ gốc rễ sẽ dễ dàng bị bật lên khỏi mặt đất và ngã đổ khi có tác động nhẹ.

  • 2. Do Nước (Bà Thủy):

    • Vấn đề: Mực nước trong ruộng dâng quá cao và duy trì trong thời gian dài.

    • Lý giải: Cây lúa có xu hướng “vươn lóng” (các đốt thân phía dưới vươn dài bất thường) để “vượt nước” tìm ánh sáng. Điều này làm cho thân cây trở nên ốm yếu, mất cân đối. Đồng thời, nước ngập sâu cũng ngăn ánh sáng mặt trời rọi xuống gốc, khiến phần gốc lúa bị trắng phau, mềm yếu và dễ gãy gập.

  • 3. Do Thời Tiết (Ông Trời):

    • Vấn đề: Mưa nhiều, gió lớn xảy ra trong giai đoạn lúa trổ và vào gạo.

    • Lý giải: Những hạt mưa đọng lại trên lá và bông lúa làm tăng sức nặng một cách đột ngột. Cùng lúc đó, những cơn gió mạnh giằng co sẽ tạo ra một lực tác động cực lớn, khiến những cây lúa vốn đã yếu càng dễ bị nằm rạp hàng loạt.

Nhóm 2: “Nội Lực” Của Cây Lúa – Những Yếu Điểm Tiềm Ẩn Từ Bên Trong

Nhóm nguyên nhân thứ hai đến từ chính đặc tính và sức khỏe của bản thân cây lúa.

  • 1. Thân Rạ Yếu:

    • Nguyên nhân có thể do đặc tính di truyền của giống hoặc do kỹ thuật canh tác chưa hợp lý (như bón thừa đạm, thiếu Kali, Silic) làm cho thành tế bào mỏng, thân rạ không đủ độ cứng cáp.

  • 2. Bộ Rễ Yếu:

    • Khi bộ rễ bị ngộ độc hữu cơ (do rơm rạ chưa phân hủy), ngộ độc phèn, mặn hoặc bị các đối tượng sâu bệnh hại như tuyến trùng, nấm gây thối rễ tấn công, chúng sẽ không thể phát triển, không bám sâu vào đất được. Một bộ rễ yếu không thể nào chống đỡ cho cả một cây lúa trĩu bông.

  • 3. Lóng Thân Vươn Dài Bất Thường:

    • Đặc biệt là các lóng thân thứ 3, thứ 4 (tính từ gốc lên). Khi các lóng này vươn quá dài do sạ dày hoặc ngập nước, chúng sẽ làm trọng tâm của cây lúa bị nâng cao, gây mất cân đối và rất dễ bị gãy gập ở các đốt thân này.

Nhóm 3: Vai Trò Quyết Định Của Nhà Nông – “Chìa Khóa Vàng” Trong Tay Bà Con

Theo Giáo sư, đây chính là nhóm yếu tố quan trọng nhất, vì nó có khả năng tác động và thay đổi cả 2 nhóm nguyên nhân trên. Một người nông dân giỏi chính là người:

  • Hiểu rõ điều kiện tự nhiên của mảnh ruộng mình (đất mềm hay cứng, trũng hay cao).

  • Nắm vững đặc tính của giống lúa mình đang canh tác.

  • Từ đó, đưa ra các biện pháp kỹ thuật canh tác phù hợp (sạ thưa, bón phân cân đối, quản lý nước khoa học…) để khắc chế những điểm yếu và phát huy những điểm mạnh.


Hiểu rõ nguyên nhân gốc rễ chính là bước đầu tiên để tìm ra giải pháp hiệu quả. Như GS. TS. Nguyễn Bảo Vệ đã phân tích, phần lớn các yếu tố gây đổ ngã đều có thể được kiểm soát và hạn chế thông qua kỹ thuật canh tác thông minh của chính người nông dân.

Ruộng lúa nhà mình có đang gặp phải vấn đề nào trong các nguyên nhân trên không ạ? Bà con đang áp dụng những biện pháp nào để giúp lúa cứng cây, chống đổ ngã? Hãy chia sẻ kinh nghiệm và câu chuyện của mình dưới phần bình luận để chúng ta cùng nhau học hỏi, trao đổi và hướng tới những vụ mùa thắng lợi trọn vẹn!


Công ty TNHH TM BVTV G.A.P | An Toàn Nông Nghiệp

Thông tin liên hệ:

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *